Mayıs 17, 2024
Zoonoz Hastalıklar
Zoonoz Hastalıklar İçindekiler
Evlerimizde ve çevremizde varlıklarını sürdüren kedi, köpek ve diğer omurgalı hayvanlar birçok faktör nedeni ile hastalanabilirler. Virüsler, bakteriler, mantarlar, parazitler veya dış faktörler nedeni ile oluşabilecek bu hayvan hastalıkları bazen sadece hayvanlar arasında görülür. Bazı hastalıklar ise omurgalı hayvanlardan insanlara bulaşabilirken, bu hastalıklar zoonoz hastalıklar şeklinde ifade edilir.
Zoonotik Nedir?
Hayvanlar ile insanlar arasında ortak bir şekilde görülebilen hastalıklar günümüzde neredeyse 200 üzerinde tür olarak bilinmektedir. Bu hastalıkların bazıları direkt olarak temas ile bazıları da hayvansal ürünler nedeni ile insanlara bulaşır. Bu anlamda zoonotik nedir sorusu için omurgalı hayvanlarda bulunan mantar, parazit, bakteri veya virüs gibi hastalık kaynakları oluşturan faktörlerdir, cevabı verilebilir.
Zoonoz nedir sorusunda insandan hayvana bulaşma gösterebilen hastalık faktörleri olduğu ifade edilebilir. Yani bir zoonoz öncelikle omurgalı hayvan metabolizmasına bulaşmış olmalı ve burada oluşturduğu hastalık faktörü insana ulaşmalıdır. Hakeza bu bulaşmada da
- Direkt olarak enfeksiyon yaşayan hayvan ile temas,
- Hastalığı taşıyan hayvandan insana ulaşabilen sinek gibi bir vektör,
- Tüketilen bir gıda veya su
- Direkt olmasa da hava ve eşya gibi faktörler ile temas zoonoz hastalığı kapma riski ortaya çıkarır.
Zoonotik olarak adlandırılan faktörler günümüzde tıbbi araştırmalar gereği her geçen gün artmaktadır. Ev hayatında da yer alabilen kedi, köpek ve egzotik hayvanlar gibi canlılardan bu tip hastalıklar bulaşması ihtimali de bulunmaktadır. Bahsedilen faktörler ve bulaşma yolları ile zoonoz hastalıklar insanlara geçiş yapabilmektedir.
Zoonozlar
Birçok farklı hastalık kediler ve köpekler gibi öncelikle evcil hayvanlarda görülse de zoonozlar olarak ifade edilebilecek hastalıklar özellikle insanlara bulaşabilen hastalıklardır. Son yıllarda da zoonoz hastalıkları dünya genelinde de gündem oluşturmuştur. Bu hastalıklar genellikle hayvanlardan insanlara yayılırken, nadir bir şekilde insanlardan da tekrardan farklı hayvanlara yayılma gösterebilmektedir.
Genel anlamda zoonotik hastalık nedir sorusu için bir hastalık faktörü nedeni ile omurgalı hayvanlarda oluşan ardından insana bulaşabilen hastalıktır denilebilir. Bu tip hastalıklar genellikle bir ara konak ihtiyacı duyarken, örneğin; hastalık hayvanda çok etkin bir rahatsızlık oluşturmasa da insana bulaştıktan sonra insanlar arasında da bulaşabilmekte ve büyük rahatsızlıklar oluşturabilmektedir. Bu durum gündelik hayatınızı olumsuz etkileyebilirken, ev hayatınızda da sağlık problemlerine neden olabilir.
Zoonoz Hastalıklar Nelerdir?
Günümüzde dünya genelinde yaygın bir şekilde görülen zoonoz hastalıklar günümüze kadar da artık tanınmış ve dünya genelinde bilinen hastalıklar olarak kabul edilir. Bu çerçevede zoonoz hastalıklar nelerdir sorusu için aşağıdaki liste ile cevap verilmesi mümkün olacaktır.
- Brusella özellikle hayvanlardan alınan süt ile bulaşabilen ve hayvanlara temas ile bulaşabilen bir hastalık türüdür.
- Tüberküloz omurgalı hayvanlarda akciğer ve diğer dokularda oluştuktan sonra insanlara genellikle solunum yolu ile bulaşabilen bir hastalıktır.
- Kuş gribi evcil ve yabani kanatlı hayvanlardan solunum ve gıda tüketimi ile bulaşabilmektedir.
- Leptospirosis ise köpeklerde ve insanlarda görülebilen mikroplu materyal ile temas edilmesi ya da solunum sonrasında bulaşabilen bir hastalık türüdür.
- Kuduz dünyanın en fazla bilinen zoonoz hastalığı olarak adlandırılabilir ve köpeklerden ya da kedilerden ısırma, salya ve temas yolu ile bulaşabilen bir hastalıktır.
- Şarbon (anthrax) yıllar öncesinde Türkiye’de de karşılaşılmış bir hastalık olarak sığır ve koyunlardan ulaşabilen bir kan hastalığıdır.
- BSE hastalığı ise deli dana olarak adlandırılırken, çok yıllar öncesinde Türkiye’de de karşılaşılmış bir hastalık türüdür.
- Lyme hastalığı kenelerden köpeklere bulaşabilen ve sonrasında insanlara bulaşabilen bir hastalıktır.
- Kedi tırmığı hastalığı ise mikrobik yapısı ile bir bakterinin vücutta oluşturduğu hastalık türüdür.
- Kampilobakter hayvanlardan insanlara bulaşan bir ishal hastalığı türüdür.
- Tularemi ise zoonoz parazitler dahilinde gösterilebilecek en önemli örnek olarak, tavşan ateşi şeklinde adlandırılır ve hasta hayvanlara temas sonrasında görülebilir.
- Toksoplazma kedi ya da diğer omurgalı memeli hayvanlardan parazit yolu ile bulaşan ve enfeksiyon oluşturan bir hastalık türüdür.
Sayılan hastalıklar ile birlikte zoonotik enfeksiyon nedir sorusu konusunda da hastalık faktörünün insana bulaşması sonrasında vücutta oluşturduğu ateş, iltihap, ishal, mide bulantısı gibi belirtiler ile ortaya çıkan enfeksiyondur, denilebilir.
Zoonoz Belirtileri
Bu tip hastalıklarda faktör yani mikroorganizma ya da parazit onlarca farklı türe ayrılırken, ortaya çıkabilecek hastalıklar da 200 üzerinde değişen tür göstermektedir. Bu bağlamda da zoonoz belirtileri için tek tip belirtilerden bahsetmek mümkün olmasa da hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklarda ortak belirtilerden bahsetmek elbette mümkündür. Genel çerçevede de zoonoz hastalığı belirtileri bağlamında şu semptomlara değinilebilir:
- Birçok hastalıkta yüksek ateş
- Genellikle karın ağrısı
- Vücutta görülebilen döküntüler
- İshal veya mide bulantısı
- Kaşınma, halsizlik ve hastalık türüne göre vücut ağrıları
Zoonoz Hastalıklardan Korunma Yolları
Farklı bulaşma yolları ile insanlara bulaşabilecek bu rahatsızlıklarda zoonoz hastalıklardan korunma yolları açısından da öncelikle hastalık faktörü veya kaynağının tespit edilmesi önemlidir. Aynı zamanda bulaşma yolunun tespit edilmesi ile birlikte hastalık bulaşma riskine karşı hijyen oluşturulması, faktörlerin ortadan kaldırılması veya hastalık bulaştırabilecek hayvanlarda iyileşme elde edilmesi gerekir.
Genel olarak zoonoz hastalıklar hayvanlar arasında yayıldıktan sonra insanlara bulaşabilecek bir yapıya sahiptir. Bu neden ile hayvanlar arasında yayılmasını engellemek için özellikle evcil hayvanlarda parazit uygulaması, aşı ve veteriner kontrolü düzenli olarak takip edilmelidir. Bu sayede hastalıklar gelişmeden ve insanlara bulaşmadan faktörler engellenebilir.
Zoonoz Hastalık Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalıklarda faktörler önceden giderilerek bulaşma yolu engellenmeye çalışılsa da her hastalık türünde de farklı tedavi yöntemleri ile çözüm elde etme imkanı bulunmaktadır. Örneğin, zoonoz hastalık nasıl tedavi edilir sorusu için kuduz hastalığından bahsedilirse, bu hastalıkta tıpkı köpeklerde ve kedilerde olduğu gibi insanlar için de aşılar ve ilaçlar ile çözüm elde edilmektedir. Birçok farklı zorluk probleminde de günümüzün değişen tıbbi yöntemleri ile ilaç tedavileri yatılı tedaviler ve antibiyotikler gibi tedavi yöntemleri yer almaktadır. Papyon Veteriner Kliniği olarak omurgalı hayvanlardan özellikle kedi ile köpeklerden insanlara bulaşabilecek hastalıklarda sizler için bir önleyici hizmet sağlayabiliyoruz. Öncelikli olarak evcil dostlarınızdan sizlere de bulaşabilecek şekilde bu hastalıkların gelişmesini engellerken, bulaşma durumlarında da insana bulaşmayı önleyecek şekilde bir yaklaşım sergiliyoruz. Bu neden ile karşılaşabileceğiniz zoonoz hastalıklar açısından riskler, önlemler ve atılacak tüm adımlar ile ilgili Papyon Veteriner Kliniği’mizi her zaman ziyaret edebilirsiniz.
Faydalı Linkler:
Kedi Aşı Fiyatları sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Kedi Aşı Takvimi sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Köpek Aşı Takvimi sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Köpek Aşı Fiyatları sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Acil Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Nöbetçi Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Açık Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Cevizli Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Maltepe Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Kartal Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Pendik Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Dragos Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Yakacık Veteriner sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Bizi Takip Edin: